Οι ιατροπαιδαγωγικές υπηρεσίες της χώρας, αφού συμμετείχαν ενεργά στην κατηγοριοποίηση χιλιάδων παιδιών και γέμισαν τα σχολεία της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης «πιστοποιητικά απαλλαγής» από τις γραπτές εξετάσεις με συνοπτικές διαδικασίες καταπατώντας, τις περισσότερες φορές, παιδαγωγικές κι επιστημονικές αρχές, βρήκαν την εύκολη λύση να απαλλαγούν από τους φορτικούς γονείς που ζητούσαν επίμονα να τους ανανεώσουν «εδώ και τώρα το χαρτί», για να δώσουν τα παιδιά τους προφορικά στην επανεξέταση του Σεπτέμβρη και να περάσουν την τάξη. «Να πάτε στα Κέντρα Διάγνωσης Αξιολόγησης και Υποστήριξης να βγάλετε το χαρτί», η προσταγή τους. Η πολιτική αδιαφορία κι ο ερασιτεχνισμός μιας εικοσαετίας του Υπουργείου Παιδείας, για τα άτομα με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, διευκόλυνε την ανάπτυξη στρεβλών μηχανισμών και παράνομων συναλλαγών που εξέθεσαν πολλούς επαγγελματίες, γονείς - κηδεμόνες και μαθητές της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στη διαφθορά και στην αδιαφάνεια.
Για χρόνια «οι μπασμένοι» στο κόλπο απολάμβαναν τους καρπούς της «δυσλεξιομανίας» που καλλιέργησαν στην ελληνική κοινωνία, αδειάζοντας τις ψυχές των παιδιών και τις τσέπες των γονιών, εξασφαλίζοντας «πιστοποιητικά προφορικών εξετάσεων». Σιγά, σιγά το μυστικό μαθεύτηκε κι η ζήτηση των «περιβόητων απαλλακτικών χαρτιών» αυξήθηκε κι οι γονείς έδιναν τα πάντα ή έτρεχαν παντού να τα εξασφαλίσουν. Το κακό παράγινε και σε μερικές Νομαρχίες οι δυσλεξικοί μαθητές πολλαπλασιάστηκαν ξεπερνώντας κατά πολύ τα στατιστικά ποσοστά που έδιναν έρευνες Ελλήνων και Ευρωπαίων επιστημόνων.
Το σχολικό έτος 2002-2003 οι γραπτές εξετάσεις στα γυμνάσια και τα λύκεια της χώρας έδειξαν ότι η σχολική αποτυχία σε πολλά σχολεία ξεπέρασε το 50%. Πλήθος Γραπτών στα εξεταζόμενα μαθήματα αξιολογούνταν από 1/20 και έφταναν μέχρι τα 9/20. Αυτές οι μυριάδες χιλιάδες μαθητές κινδυνεύουν από σχολικό αποκλεισμό. Άλλοι θα παρατήσουν το σχολείο, πολλοί θα πιεστούν από τους γονείς τους να πάνε φροντιστήριο, για να επανεξεταστούν τον Σεπτέμβριο ή θα εκλιπαρούν για ένα ραντεβού από τις ιατροπαιδαγωγικές υπηρεσίες και τα Κέντρα Διάγνωσης, Αξιολόγησης και Υποστήριξης να βγάλουν το «χαρτί της δυσλεξίας» για να εξεταστούν προφορικά.
Το Υπουργείο Παιδείας γνωρίζει ότι τα νεοϊδρυθέντα ΚΔΑΥ δεν μπορούν με έναν εκπαιδευτικό ειδικής αγωγής, τρεις ψυχολόγους και τέσσερις κοινωνικούς λειτουργούς να διαγνώσουν τις ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες χιλιάδων παιδιών, να τις αξιολογήσουν για να τους προσφέρουν υποστήριξη στο εκπαιδευτικό σύστημα. Οι ιθύνοντες του Υπουργείου Παιδείας γνωρίζουν πολύ καλά ότι το «παραμύθι» με τις ιατροπαιδαγωγικές υπηρεσίες πρέπει να τελειώνει και σ' αυτή τη μεγάλη μεταβατική περίοδο να περιοριστεί η διαφθορά και τα χαρτιά μαϊμού. Γι' αυτό απαιτεί η αξιολόγηση των μαθητών με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες να γίνεται από τριμελή διεπιστημονική ομάδα (Υπουργική Απόφαση 136087/Γ6/19-12-2002). Κανονιστική Πράξη που καταστρατηγείται από πολλές ιατροπαιδαγωγικές υπηρεσίες και διευθυντές γυμνασίων και λυκείων που «νομιμοποιούν» πιστοποιητικά που εκδίδει παράνομα από μόνος του ένας παιδοψυχίατρος ή ένας ψυχολόγος χωρίς την σύμπραξη δεύτερου και τρίτου επιστήμονα και εκπαιδευτικού ειδικής αγωγής.
Εξάλλου η σχολική αποτυχία, μέσα από μια γραμμική και πολυεπίπεδη αλληλουχία, συνδέεται άμεσα με το φαινόμενα του σχολικού και του κοινωνικού αποκλεισμού, σύμφωνα με τα επίσημα κείμενα και τις πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Από τις 20 Δεκεμβρίου 1996 το Συμβούλιο Υπουργών της Ε.Ε. επισημαίνει ότι «τα άτομα που εγκαταλείπουν το σχολείο με ανεπαρκή προσόντα αποτυγχάνουν να βρουν εργασία και αντιμετωπίζουν το φάσμα του μόνιμου αποκλεισμού από την ενεργό συμμετοχή». Βέβαια η έννοια της σχολικής αποτυχίας λαμβάνει διαφορετικές μορφές σε κάθε κράτος της Ε.Ε. και είναι γενικά αποδεκτό ότι ενέχονται όλα ή ορισμένα από τα ακόλουθα φαινόμενα: «α) οι μαθητές δεν αναπτύσσουν πλήρως τις δυνατότητες τους - με ευθύνη των γονέων ή του σχολείου, β) δεν σημειώνουν ατομική πρόοδο, γ) εγκαταλείπουν πρόωρα το σχολείο χωρίς ή με ανεπαρκείς τίτλους σπουδών και κανένα τυπικό προσόν για να διεκδικήσουν μια θέση εργασίας». Στην Ελλάδα η συζήτηση για το σχολικό και κοινωνικό αποκλεισμό ξεκίνησε πολύ καθυστερημένα κι οι ερευνητικές μελέτες είναι περιορισμένες. Το επίσημο κράτος έχει υιοθετήσει άκριτα, στατικά και άκαμπτα την εκδοχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης σύμφωνα με την οποία «ο κοινωνικός αποκλεισμός συνδέεται απόλυτα με την απασχόληση κι αυτή με τη σειρά της με την εκπαίδευση».
Όμως, οι επιστημονικές έρευνες και τα στατιστικά στοιχεία δείχνουν ότι αυτό δεν ισχύει πάντοτε. Έτσι η ελληνική κυβέρνηση αναπαράγει τυφλά τις κυρίαρχες αντιλήψεις που αναπτύσσονται στους μεγάλους διεθνείς οργανισμούς, οι οποίες γίνονται αποδεκτές από τις ισχυρές πολιτικοοικονομικές ελίτ της χώρας, ενώ από την πλευρά της επιστημονικής κοινότητας και των υποστηρικτών του κοινωνικού κράτους ασκούνται έντονες κριτικές που συνοδεύονται από υπεύθυνη επιχειρηματολογία και έγκυρες εναλλακτικές προτάσεις για την εξάλειψη του σχολικού και κοινωνικού αποκλεισμού. Η εκπαιδευτική κοινότητα κι οι συλλογικοί φορείς μπορούν να κάνουν περισσότερα σ' ένα σχολείο ανοικτό στην κοινωνία και τις αντιφάσεις του απ' ότι το κράτος με την κατασπατάληση πόρων σε πολυέξοδα και άχρηστα σεμινάρια για τα άτομα με ειδικές ανάγκες και τις περιθωριοποιημένες κοινωνικές ομάδες χωρίς αυτές να ωφελούνται ποτέ ουσιαστικά.
