Με την ψήφιση του Ν.2817/2000 ολοκληρώθηκαν οι θεσμικές αλλαγέςστο εκπαιδευτικό σύστημα που άρχισαν να εισάγονται, στις αρχές της δεκαετίας του '90, από την κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας. Το μεγαλύτερο βάρος αυτών των αλλαγών έπεσε στο σύστημα διοίκησης και ελέγχου των σχολικών μονάδων και των εκπαιδευτικών, ενώ παραμερίστηκαν σοβαρά ζητήματα που αφορούσαν τον εκδημοκρατισμό των εκπαιδευτικών μηχανισμών, το σχολικό αποκλεισμό και την ένταξη των ατόμων με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, την κτιριακή υποδομή, τα προγράμματα σπουδών, την εισαγωγή των νέων τεχνολογιών στα σχολεία (...).
Υπέρ των νέων νομικοπολιτικών ρυθμίσεων συντάχτηκε ένα μεγάλο κομμάτι της ελληνικής κοινωνίας και του εκπαιδευτικού κόσμου υιοθετώντας άκριτα κάθε μέτρο που εισήγαγε το Υπουργείο Παιδείας. Αυτές οι μεγάλες κοινωνικές ομάδες με την αδράνεια τους και τα υποκριτικά εύγε τους στις - από τα πάνω - επιβαλλόμενες εκπαιδευτικές πολιτικές, όχι μόνο διευκόλυναν τις διάφορες κυβερνήσεις να νομοθετούν ερήμην τους, αλλά αποφεύγουν να στηρίξουν, με τη συμμετοχή τους, την υλοποίηση σημαντικών νομοθετικών διατάξεων από τις οποίες μπορούν να επωφεληθούν οι ίδιοι και τα παιδιά τους. Μερικές φορές, όταν τα πράγματα φτάσουν στο απροχώρητο, οδηγούνται σε εκρηκτικές καταστάσεις αναζητώντας «τα δίκια τους» στο χάος των Μέσων Μαζικού Εκμαυλισμού και αποχαύνωσης και στους λαβύρινθους των κρατικών μηχανισμών, χωρίς αποτέλεσμα τις περισσότερες φορές.
Συγκεκριμένα τους πρώτους τέσσερις μήνες, του νέου έτους 2002, να βρίσκονται «υπό την ομηρία της λίστας» των ιατροπαιδαγωγικών υπηρεσιών και των υγειονομικών επιτροπών χιλιάδες παιδιά με τις οικογένειες τους, για να εξασφαλίσουν δικαίωμα πρόσβασης στις σχολικές μονάδες ειδικής αγωγής ή συμμετοχής στις εξετάσεις της Β' και Γ' Λυκείου (προφορικά, 3% εισαγωγής στα Α.Ε.Ι., κατ'οίκον κλπ.). Μετά τα όσα γράφτηκαν στον Τύπο για τη Μυτιλήνη και τις Σέρρες εις βάρος των ιατροπαιδαγωγικών υπηρεσιών σχετικά με την έκδοση πιστοποιητικών δυσλεξίας, το Υπουργείο Παιδείας σιώπησε αντί να ενισχύσει το νεοσύστατο θεσμό των Κ.Δ.Α.Υ., εφαρμόζοντας το νέο νόμο, με την ίδρυση υποστηρικτικών κέντρων σε όλους τους νομούς της χώρας και την τοποθέτηση αυξημένου αριθμού στελεχών για να αντιμετωπιστεί δραστικά :
α) ο σχολικός αποκλεισμός των ατόμων με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες και
β) η ένταξη τους στο εκπαιδευτικό σύστημα με ταυτόχρονη υποστήριξη τους, σε Τμήματα Ένταξης στα γενικά σχολεία, από εκπαιδευτικούς ειδικής αγω
γής·
Χαρακτηριστικές είναι οι περιπτώσεις:
Α) Των παιδιών που αποφοιτούν από τα ειδικά δημοτικά σχολεία και δεν υπάρχει κανένα σχολείο γενικής ή ειδικής αγωγής στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση να τα εγγράψει, β) Των παιδιών με αυτισμό κι άλλων ψυχοσωματικών δυσκολιών για τα οποία δεν υπάρχουν ειδικά νηπιαγωγεία και σχολεία που να έχουν νοσηλευτικό προσωπικό. Αποτέλεσμα να βγαίνουν οι γονείς στις εφημερίδες και την τηλεόραση κατηγορώντας άδικα τους εκπαιδευτικούς. Περιστατικά, που έχουν συμβεί σε μικρές μονάδες ειδικής αγωγής όπως αυτές του Κερατσινίου και του Περάματος. Τα Μέσα Μαζικής Εκμετάλλευσης, σε τέτοιες περιπτώσεις, εμπορεύονται αμέσως τον ανθρώπινο πόνο, σπιλώνουν αξιοπρεπείς κι ευαίσθητους εκπαιδευτικούς αδιαφορώντας για την ουσία των προβλημάτων. Γ) Των στελεχών της εκπαίδευσης που αρνούνται πεισματικά την ίδρυση Τμημάτων Ένταξης στα δημοτικά, στα γυμνάσια και τα λύκεια της χώρας, για να μη «φορτωθούν τα προβληματικά της περιοχής». Δ) Των γονιών και των εκπαιδευτικών που συσπειρώνονται κατά σχολεία ή κατά τάξεις, για να διώξουν «τα άρρωστα παιδιά», γιατί θα «μείνουν πίσω στα μαθήματα τα υγιή και έξυπνα παιδιά τους». Ένα πλήθος από αιτίες και αφορμές που οδηγούν κατευθείαν στο σχολικό και κοινωνικό αποκλεισμό. Ένα δυσεπίλυτο πρόβλημα, που δε σχολιάστηκε καθόλου στον εκτενέστατο απολογισμό (89 πυκνογραμμένες σελίδες) τον οποίο έδωσε στη δημοσιότητα η κυβέρνηση στις αρχές Απριλίου, με τη συμπλήρωση δύο ετών από την εκλογική νίκη του ΠΑ.ΣΟ.Κ. στις εκλογές της 9ης Απριλίου 2002. Καμιά κυβέρνηση, κανένα πολιτικό κόμμα και κανένας συλλογικός φορέας δεν πρέπει να αδιαφορεί για τον αποκλεισμό των ατόμων με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες από τα κοινωνικά αγαθά της παιδείας, της υγείας και του πολιτισμού. ΤΑ ΔΙΚΑΙΟΥΝΤΑΙ. Είναι δικαιώματα για κάθε ανήλικο ή ενήλικο άτομο και δεν μπορεί να συνεχίζεται επ' άπειρον ο παραμερισμός ή η παραβίαση τους.
Ο Πανελλήνιος Επιστημονικός Σύλλογος Ειδικής Αγωγής κατέθεσε ένα σύνολο αλληλοσχετιζόμενων προτάσεων, ορισμών και δομών για το μικροσύστημα της ειδικής εκπαίδευσης - αγωγής και παρουσίασε μια συστηματική άποψη για τα φαινόμενα του ρατσισμού και του σχολικού αποκλεισμού. Κοινωνικά φαινόμενα που αναπτύσσονται εις βάρος όλων εκείνων των ομάδων και των αδύναμων ατόμων που στοιχειοθετούν ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες. Με ένα συγκροτημένο φιλοσοφικό λόγο συνένωσε πλήθος μεμονωμένων τμημάτων εμπειρικών και ερευνητικών δεδομένων σ' ένα εννοιολογικό πλαίσιο που μπορεί να έχει ευρύτερες επιστημονικές, εκπαιδευτικές, πολιτικές και κοινωνικές εφαρμογές στο εκπαιδευτικό σύστημα.
